آموزش تابلوخوانی

تابلوخوانی                                         

اگر بخواهم بطور ساده بگویم تابلوخوانی چیست و چه کمکی به معامله گران می کند باید گفت تابلوخوانی یعنی خواندن تابلو یک نماد و فهمیدن نقاط متمایز آن نماد با نماد شرکتی دیگر یعنی بتوان با یک نگاه در گام نخست مقایسه کرد آیا این نماد و سهمی که انتخاب کرده ام برای خرید مناسب هست یا آن نماد دیگری بهتر است؟ به عنوان مثال با خوانش تابلوی یک نماد و مقایسه نسبت ( p/e) یا مثلا مقایسه نسبت خریدارن به فروشندگان مواردی از این دست که در ادامه به طور کامل خدمت شما ارایه میگردد تکنیک هایی که در تابلوخوانی به شما کمک میکند بتوانید سهم بهتر را جهت خرید و سرمایه گذاری شناسایی کنید برای این که گام نخست را درست برداریم ابتدا بایستی قسمت های مختلف تابلو را درست بشناسیم منظور ما از تابلو صفحه( tsetmc) نماد است آشنایی با بخشهای مختلف تابلوی یک سهم، شروع مسیر یادگیری تابلوخوانی است.

1-جستجوی نماد

برای این کار باید نماد شرکت را در قسمت ذربین سایت جستجو کنید به عنوان مثال، برای نماد فولاد، با جست و جوی “فولاد”، نمادهای مربوط به آن نمایش داده می‌شوند  پس از انتخاب نماد مورد نظر  صفحه‌ی مربوط به آن نماد و یا اصطلاحا تابلوی آن نماد، نمایش داده می‌شود.


پس از اینکه تابلو نماد به شکل زیر ظاهر شد پنج قسمت در آن قابل مشاهده است.

بخش اول اطلاعات نماد

در این بخش، اطلاعات مربوط به این نماد در دسته‌های مختلفی قرار گرفته است. در واقع صفحه فوق، اطلاعات مربوط به دسته “در یک نگاه” است که به صورت خودکار پس از جست‌و‌جوی هر نماد در این سایت، اطلاعات این صفحه نمایش داده می‌شود. در ادامه و پس از توضیح کامل بخش‌های دیگر، این قسمت نیز بررسی می شود.

بخش دوم اطلاعات نماد

عمده ی اطلاعات یک نماد در این بخش قرار گرفته که مطابق شکل زیر خواهد بود:

1) نام شرکت، نماد شرکت و نوع بازاری که شرکت در آن معامله می شود.

2) قیمت خرید و فروش و قیمت پایانی سهم

خرید: خریدار در این قیمت سفارش ثبت کرده است و در واقع همان قیمتی است که در سطر اول عمق بازار و در سمت خرید قابل مشاهده است.
معامله: آخرین معامله در این قیمت انجام شده است (.). عدد کوچکتر (.)، تغییر ریالی این قیمت نسبت به قیمت پایانی روز قبل را نشان می‌دهد و عدد داخل پرانتز (...%)، درصد همین تغییر قیمت را نشان می‌دهد.
فروش: فروشنده در این قیمت سفارش ثبت کرده است و در واقع همان قیمتی است که در سطر اول عمق بازار و در سمت فروش قابل مشاهده است.
اولین: اولین معامله امروز در این قیمت انجام شده است(.).
پایانی: قیمت پایانی این نماد تا این لحظه را نشان می‌دهد (.). عدد کوچکتر (.)، تغییر ریالی این قیمت نسبت به قیمت پایانی روز قبل را نشان می‌دهد و عدد داخل پرانتز (...%)، درصد همین تغییر قیمت را نشان می‌دهد.
دیروز: قیمت پایانی روز قبل را نشان می‌دهد(.).

3) اطلاعات معاملات روزانه نماد تا این لحظه

تعداد معاملات: تعداد معامله‌ای که از شروع بازار امروز تا این لحظه انجام شده است.  
به بیان دیگر تعداد سفارش هایی است که تا این لحظه انجام شده است و ممکن است چندین معامله توسط یک کد معاملاتی در همین مثال انجام شده باشد.
حجم معاملات: تعداد سهمی که از شروع بازارهمین امروز تا این لحظه  معامله شده است
 (حرف  M مخفف میلیون است)
ارزش معاملات: ارزش ریالی معاملاتی که از شروع بازار امروز تا این لحظه انجام شده است که از فرمول حجم معاملات ضربدر قیمت پایانی به دست می آید.
 (حرف B مخفف میلیارد است)
ارزش بازار: حاصل ضرب تعداد کل سهام شرکت در قیمت پایانی این لحظه

4) وضعیت نماد

وضعیت نماد: نشان‌دهنده وضعیت فعلی نماد است (مجاز).
آخرین اطلاعات قیمت: زمانی که اطلاعات مربوط به آن در حال نمایش است. (۱۲:۳۰:۰۰)
وضعیت‌های مختلف نماد و ویژگی‌های آن، از جمله مهم‌ترین قوانین حاکم بر معاملات است که هر معامله‌گر باید بداند. با توجه به اینکه امکان سفارش‌گذاری، ویرایش و حذف سفارش یا امکان معامله وجود دارد یا خیر، نمادها در وضعیت‌های زیر قرار می‌گیرند:
وضعیت مجاز نشان‌دهنده این است که شرایط عادی است و امکان سفارش‌گذاری، ویرایش و حذف وجود دارد و معامله نیز انجام می‌شود.
وضعیت ممنوع و ممنوع-متوقف مربوط به زمانی است که امکان اینکه سفارشی ثبت شود، وجود ندارد و معامله‌ای هم انجام نمی‌شود.
وضعیت مجاز- محفوظ مشابه پیش گشایش است، یعنی امکان سفارش‌گذاری و ویرایش و حذف وجود دارد ولی معامله انجام نمی‌شود.
وضعیت مجاز-متوقف نیز حالتی است که به‌ندرت توسط ناظر بازار برای نمادی اعمال می‌شود و فقط در آن امکان ارسال سفارش وجود دارد.


 

5) اطلاعات بازه‌های قیمتی

بازه روز: بازه روز، بیشترین و کمترین  قیمت معاملاتی است که امروز تا این لحظه انجام شده است .
قیمت مجاز: قیمت مجاز، بازه قیمتی است که امروز معامله‌گران می‌توانند سفارش ثبت کنند به عبارت دیگر، نمی‌توان سفارشی ثبت کرد که قیمت آن خارج از این بازه باشد.
بازه هفته: بیشترین و کمترین  قیمت معاملاتی است که طی یک هفته گذشته انجام شده است .
بازه سال: بیشترین و کمترین  قیمت معاملاتی است که طی یک سال گذشته انجام شده است .

6) تعداد سهام

تعداد سهام: تعداد کل سهام شرکت (؟ میلیارد سهم ). همان طور که گفته شد حاصل ضرب تعداد کل سهام شرکت در قیمت پایانی ارزش بازار سهم را مشخص می نماید. همچنین مبلغ اسمی هر سهم (۱۰۰تومان)، سرمایه ثبتی شرکت را نشان می‌دهد. به عنوان مثال، سرمایه ثبتی این شرکت ۵ هزار میلیارد تومان است.
سهام شناور: درصد سهام شناور  (؟ درصد)
منظور از سهام شناور بخشی از سهام یک شرکت است که دارندگان آن، آماده عرضه و فروش آن سهام هستند. آنها قصد ندارند با حفظ آن قسمت از سهام، در مدیریت شرکت مشارکت کنند و انتظار می‌رود در آینده نزدیک، آن سهام، قابل معامله باشد. به عبارت دیگر، ؟ درصد از کل سهامداران، حاضر به عرضه سهام خود هستند و قصد ندارند سهم را نگهداری کنند و کرسی مدیریتی در این شرکت داشته باشند. ؟ درصد از کل ؟ میلیارد، شامل ؟ میلیارد و ؟ میلیون برگه سهم می‌شود. این درصد به ما کمک می‌کند تا بدانیم، چه میزان از سهامداران مایل به عرضه سهم هستند و این موضوع چقدر می‌تواند ریسک معاملات ما را در خرید یا فروش تحت تاثیر قرار دهد. در حقیقت، هرچه این نسبت بزرگ‌تر باشد، یعنی تمایل سهامداران به نگهداری سهم کمتر است. بنابراین ریسک نگهداری سهم توسط ما افزایش می‌یابد. چون عده‌ای می‌توانند با عرضه‌ خود، منافع نگهداری سهم توسط ما را تحت تاثیر قرار دهند.
در بسیاری از بورس‌های دنیا، شرکت‌هایی که شناوری کمتر از ۲۵ درصد دارند، از فهرست شرکت‌های بورسی حذف می‌شوند. دلیلش هم این است که اگر شرکتی مایل نیست حداقل یک چهارم سهامش را به مردم بدهد پس نباید در بورس وجود داشته باشد. در نقطه مقابل، اگر سهمی شناوری زیادی داشته باشد، زودتر و سریع‌تر عرضه می‌شود. در نتیجه، تعداد سهامداران مردمی بیشتر می‌شوند و امکان دست‌کاری قیمتی توسط تصمیم گیرندگان شرکت کاهش می‌یابد. اما اگر شرکتی شناوری کمی داشته باشد، توسط مدیران و سهامداران راهبردی می‌تواند به سمت اهداف مدنظر آن‌ها هدایت شود. اگر سهام شناور آزاد کم باشد با سرمایه کم می‌توان قیمت آن را در دست گرفت و افزایش یا کاهش کاذب در آن ایجاد کرد و با شایعات سهام‌داران آن را فریب داد یا افراد را ترغیب به خرید آن کرد. در شرکت‌هایی با سهام شناوری بالا به‌راحتی نمی‌توان معاملات سهام را تحت تاثیر قرارداد. در چنین شرکت‌هایی حجم بالای معاملات و سهام‌دارانش مانع از نوسانات زیاد سهم می‌شود.
هرچه شرکت شناوری بالاتری داشته باشد، افزایش قیمت آن به سرمایه بیشتری نیاز دارد. مثلا اگر دو شرکت با شناوری ۵۰ درصد و ۲ درصدی را با هم مقایسه کنیم، شرکت اول برای تغییر قیمت به سرمایه بیشتری نیاز دارد. اما شرکت دوم با سرمایه کمی صف خرید می‌شود و رشد قیمتی پیدا می‌کند. به زبان ساده، زمانی که تعداد بیشتری از سهام، آماده‌ عرضه باشند رشد قیمت با تاخیر همراه خواهد بود. در هنگام عرضه و تشکیل صف فروش نیز شرکت با شناوری بالا، چون عرضه کنندگان بالقوه بیشتری دارد سریع‌تر صف فروش می‌شود. درصد سهام شناور آزاد به‌عنوان عامل اثرگذار بر افزایش نقد شوندگی، عمق و کارایی بازار مطرح می‌شود. اگر به‌تازگی با بازار سهام آشنا شده‌اید، بهتر است سهامی را برای سرمایه گذاری انتخاب کنید که شناوری متعادل داشته باشد. برای به دست آوردن شناوری متعادل، کافی است میانگین سهام شناور شرکت‌های بازار را محاسبه کنیم و هر چه شناوری سهم موردنظر ما به این میانگین نزدیک‌تر باشد، شناوری متعادل‌تری دارد. سهم‌های کوچکی که سهام شناور آزاد کمی دارند بهترین سهم برای سفته‌بازها محسوب می‌شوند تا به‌راحتی و با سرمایه کم، روی آنها اثر بگذارند.
 حجم مبنا: حجم مبنای این سهم .
میانگین حجم ماه: میانگین حجم معاملات طی یک ماه گذشته .
میانگین حجم ماهِ یک سهم به ما می‌گوید که طی یک ماه گذشته (21 روز معاملاتی قبل از امروز)، روزانه به‌طور متوسط چقدر از این سهم معامله شده است.

7) سود هرسهم و نسبت ؟پی بر ای؟

•   EPS : سودی است که به ازای هر سهم در ۴ فصل اخیر محقق شده است .
• P/E  : نسبت قیمت سهم به سود  هر سهم
• P/E گروه: نسبت قیمت سهم به سود  هر سهم برای کل شرکت‌های این گروه

8) اطلاعات حقیقی و حقوقی

اطلاعات این قسمت به دو بخش حجم و تعداد تقسیم شده است.
حجم خرید حقیقی: تعداد سهام خریداری شده توسط سهامداران حقیقی تا این لحظه و درصد آن نسبت به کل
حجم خرید حقوقی: تعداد سهام خریداری شده توسط سهامداران حقوقی تا این لحظه و درصد آن نسبت به کل
حاصل جمع درصد خرید حقیقی و حقوقی باید ۱۰۰ شود. اما از آنجا که در این سایت اعداد تا یک دهم اعشار نمایش داده شده  و رند می‌شوند، در برخی از موارد این حاصل جمع اندکی کمتر یا بیشتر خواهد شد. به عنوان مثال در همین مورد، حاصل جمع ۹۹.۹ درصد می‌شود
حجم فروش حقیقی و حقوقی نیز مشابه موارد بالا، قابل توضیح است
 تعداد خرید حقیقی: تعداد خریداران حقیقی تا این لحظه
تعداد خرید حقوقی: تعداد خریداران حقوقی تا این لحظه
مجموع: تعداد کل خریداران حقیقی و حقوقی
تعداد فروش حقیقی و حقوقی نیز مشابه موارد بالا، قابل توضیح است.

بخش سوم اطلاعات موجود در سهم

این قسمت که اصطلاحا به آن عمق بازار گفته می‌شود، نشان‌دهنده سفارش‌های ثبت شده برای خرید یا فروش سهم است.
سفارشات در اولویت اول با توجه به قیمت، در سطر‌های مختلف عمق بازار نمایش داده می‌شوند. بدین صورت که بهترین خریدار کسی است که به بیشترین قیمت حاضر به خرید باشد و در اولین جایگاه خرید قرار می‌گیرد. بهترین فروشنده نیز کسی است که به کمترین قیمت حاضر به فروش سهام خود باشد و در اولین جایگاه فروش قرار می‌گیرد.
 در قیمت های برابر، هر سفارشی که زودتر ثبت شود، در ابتدای صف آن قیمت قرار خواهد گرفت. 
تعداد: تعداد سفارش‌های ثبت شده در آن قیمت 
حجم: تعداد کل سهام ثبت شده در آن قیمت
خرید: قیمت پیشنهادی خرید
فروش: قیمت پیشنهادی فروش 

 

 

بخش چهارم اطلاعات موجود در سهم

نمودار مربوط به قیمت و حجم معاملات انجام شده در طول روز در این قسمت نمایش داده می‌شود.

بخش پنجم اطلاعات موجود در سهم

این قسمت نشان‌دهنده گروه و صنعتی است که این نماد در آن قرار دارد. علاوه بر این، سایر نمادهای این گروه و بخشی از اطلاعات مربوط به آن‌ها را نشان می‌دهد.

در  ضمن، از قسمت “مقایسه شرکت‌های گروه” امکان مقایسه شرکت‌ها با توجه به مواردی مانند آمار روزهای منفی و مثبت وجود دارد.
 

حال با بررسی کامل این صفحه، به بررسی سایر قسمت‌های بخش اول یعنی مواردی که در تصویر زیر آمده است، پرداخته می‌شود.

 

پیام ناظر

تمام پیام‌هایی که ناظر بازار در آن‌ها اسمی از این نماد برده باشد، به همراه زمان و تاریخ آن پیام، در این قسمت نمایش داده می‌شود.

سابقه

سابقه معاملاتی نماد در این قسمت قابل مشاهده است. با دبل کلیک روی هر سطر، اطلاعات بیشتر آن روز معاملاتی نمایش داده می‌شود.
سابقه معاملات را می‌توان در صفحه اصلی نیز مشاهده نمود. برای این کار کافی‌است روی گزینه “سابقه مخفی” کلیک نمود تا در پایین صفحه نمایش داده شود.

اطلاعیه

اطلاعیه‌های مربوط به این نماد در این قسمت نمایش داده می‌شود. این قسمت شامل مواردی همچون آگهی‌های دعوت به مجمع، صورت‌های مالی، گزارش فعالیت ماهانه و غیره است که با انتخاب هر مورد، جزئیات آن نمایش داده می‌شود. البته اطلاعات تکمیلی از سایت کدال قابل دریافت است.

آگهی مجمع

آگهی‌های مربوط به کلیه مجامع مربوط به این نماد در این قسمت درج می‌شود.


 

تغییر وضعیت

زمان‌هایی که این نماد تغییر وضعیت داشته است و از یکی از حالت‌ها به حالت دیگری رفته باشد، در این قسمت مشخص شده است.

شناسه

جزئیاتی مانند کد ۱۲ رقمی نماد، کد ۱۲ رقمی شرکت، کد گروه صنعت در این قسمت قابل مشاهده است.

هیئت مدیره

اطلاعات مربوط به معرفی یا تغییر در ترکیب هیئت مدیره شرکت در این قسمت نشان داده شده است.

حقیقی-حقوقی

اطلاعات مربوط به معاملات حقیقی و حقوقی در این نماد و تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی طی روزهایی که نماد معامله شده است، در این قسمت نشان داده شده است.

سهامداران

آخرین اطلاعات مربوط به سهامداران عمده این سهم در این قسمت نمایش داده می‌شود. سهامداران عمده در واقع کسانی هستند که درصد مالکیت بالای یک درصد در این شرکت دارند. با انتخاب هر یک از سهامداران عمده، نمودار مربوط به تعداد دارایی وی در طول زمان نمایان می‌شود.

EPS و DPS

اطلاعات مربوط به سود هر سهم و سود نقدی هر سهم در این قسمت نمایش داده می‌شود.

ترازنامه، سود و زیان، تولید و فروش، پورتفوی و تصمیمات مجمع

برخی از اطلاعات صورت های مالی شرکت مانند ترازنامه، سود و زیان و غیره در این قسمت‌ها درج شده است و دستیابی به جزئیات این موارد از طریق سایت کدال امکان پذیر است. که بهتر است برای دستیابی بهتر و کامل تر به خود سایت کدال مراجعه کرد.

حجم‌ معاملات

این مفهوم، میزان سهام معامله‌ شده طی یک دوره زمانی مشخص است که می‌تواند برای یک سهم یا یک صنعت خاص و حتی کل بازار مورد بررسی قرار گیرد. افزایش آن در جهت مثبت می‌تواند به دلیل انتشار اخبار مثبت در رابطه با سهم و آغازگر حرکت صعودی آن باشد و افزایش حجم معاملات در حرکت نزولی نیز می‌تواند نشان‌دهنده انتشار اخبار منفی در سهم باشد که سهامداران را با هدف حفظ سود یا جلوگیری از زیان به فروش آن وادار کرده است این مفهوم، میزان سهام معامله‌ شده طی یک دوره زمانی مشخص است. حجم معاملات می‌تواند برای یک سهم یا یک صنعت خاص و حتی کل بازار مورد بررسی قرار گیرد.
 

ارزش معاملات

 معاملات سهام طی یک جلسه معاملاتی با قیمت‌های متفاوتی در یک دامنه نوسان مشخص نسبت به قیمت پایانی روز قبل‌ (مثلا ۵+ درصد تا ۵- درصد) انجام می‌شود. مجموع ارزش این معاملات که از حاصل‌ضرب حجم معاملات در قیمت پایانی به دست می‌آید، به‌عنوان ارزش معاملات‌ شناخته می‌شود Tمعاملات سهام طی با قیمت‌های متفاوتی در یک دامنه نوسان مشخص نسبت به قیمت پایانی روز قبل‌ انجام می‌شود. مجموع ارزش این معاملات که از حاصل‌ضرب حجم معاملات در قیمت پایانی به دست می‌آید، به‌عنوان ارزش معاملات‌ شناخته می‌شود.

ارزش بازار

ارزش بازار نیز عبارت است حاصل ضرب قیمت پایانی سهم در تعداد سهام منتشر شده توسط شرکت. بدیهی است شرکت‌هایی که ارزش بازار‌ بیشتری دارند، تأثیر بیشتری روی شاخص دارند
ارزش معاملات روزانه کل بازار نیز شامل مجموع ارزش معاملات‌ تمامی سهام‌های موجود در بازار است. افزایش این معیار روزانه کل بازار به نوعی می‌تواند نشانه‌ای از ورود نقدینگی به بازار سرمایه باشد
ارزش بازار نیز عبارت است حاصل ضرب قیمت پایانی سهم در تعداد سهام منتشر شده توسط شرکت. بدیهی است شرکت‌هایی که ارزش بازار‌ بیشتری دارند، تأثیر بیشتری روی شاخص دارند.
ارزش معاملات روزانه کل بازار نیز شامل مجموع ارزش معاملات‌ تمامی سهام‌های موجود در بازار است. افزایش این معیار روزانه کل بازار به نوعی می‌تواند نشانه‌ای از ورود نقدینگی به بازار سرمایه باشد.

 
با مراجعه به صفحه اول سایت tsetmc می‌توان عدد مربوط به آن را مشاهده کرد.