صندوق های سرمایه گذاری

صندوق های سرمایه گذاری تامین کننده  نیاز افرادی که مایلند سرمایه خود را سرمایه گذاری کنند، ولی زمان یا دانش کافی برای آن را ندارند. درواقع افراد با سرمایه گذاری در یک صندوق کار را به کاردان می‌سپارند. اگر بخواهیم یک تعریف ساده از صندوق سرمایه گذاری ارائه دهیم باید بگوییم یک صندوق سرمایه گذاری، مجموعه‌ای از سهام، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار است. که می‌توانید آن را یک شرکت در نظر بگیرید که افراد مختلف، پول‌های خود را جمع آوری کرده و در سبدی از اوراق بهادار سرمایه گذاری می‌کنند. اگر فکر می‌کنید صندوق سرمایه گذاری یک پدیده جدید است، به احتمال زیاد برایتان جالب خواهد بود که بدانید اولین شرکت سرمایه‌ گذاری در کشور هلند توسط فردی به نام «آدریان ون کویخ» در سال 1774 افتتاح شده است. این پدیده حتی در ایران خودمان هم آنقدرها نوظهور نیست. در ایران صندوق های سرمایه گذاری از اواخر سال 1386 فعالیت خود را آغاز کردند .درحال‌حاضر 234 صندوق سرمایه گذاری در ایران مشغول به‌کار هستند. نسبت به 7 صندوقی که در سال 86 کار خود را آغاز کردند عدد بالایی است. ولی جالب است بدانید که فقط در ایالات متحده بیش از ۹ هزار صندوق سرمایه‌ گذاری با حجم بیشتر از ۱۵ هزار میلیارد دلار، فعالیت دارند .
در کشور ما انواع مختلفی از صندوق های سرمایه گذاری وجود دارند که در ادامه به توضیح هرکدام از آنها می‌پردازیم.

واحدهای سرمایه‌گذاری

کوچک‌ترین جزء سرمایه هر صندوق‌، واحد (یونیت) سرمایه‌گذاری است. اشخاص حقیقی و یا حقوقی در ازای سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها گواهی سرمایه‌گذاری دریافت می‌کنند که نشان دهنده تعداد واحدهای سرمایه‌گذاری در اختیار آن سرمایه‌گذار است. واحدهای سرمایه‌گذاری عادی در زمان پذیره‌نویسی و در زمان فعالیت صندوق صادر می‌شوند و قابل ابطال است. ارزش واحدهای سرمایه‌گذاری در زمان پذیره‌نویسی برابر ارزش اسمی بوده و با شروع فعالیت صندوق براساس خالص ارزش دارایی‌های صندوق در هر روز مشخص می‌شود.

مزایای سرمایه‌گذاری در صندوق

1. سادگی: اگر شما یک صندوق سرمایه‌گذاری را با گذشته و پشتبانه خوب شناسایی کنید، از آن پس شما نقش کوچکی برای بازی کردن دارید؛ در واقع اجازه می‌دهید کارهای سنگین را مدیران صندوق برای‌تان انجام دهند.
2. مدیریت حرفه‌ای: مدیران و کارشناسان صندوق تصمیمات روزانه به منظور خرید و فروش اوراق بهادار را انجام می‌دهند. تصمیماتی که مبتنی بر اهداف صندوق است. به طور مثال صندوقی با هدف رشد زیاد نیاز دارد سهامی خریداری کند که بازدهی بیش از شاخص بورس داشته باشد و مدیران صندوق با درآمد ثابت به دنبال بیش‌ترین بازدهی با کمترین ریسک هستند.
3. متناسب با هر توان مالی: برای خرید واحدهای صندوق سرمایه‌گذاری معمولا با رقم‌های بسیار کم می‌توان اقدام کرد. در صورتی که سرمایه‌گذاری در بسیاری از موارد دیگر نیازمند سرمایه اولیه بیش‌تری است.
4. نقدشوندگی: در مقابل با بسیاری از سرمایه‌گذاری‌های دیگر از جمله اتومبیل، ملک و ... خرید و فروش واحدهای صندوق بسیار ساده است.
5. تنوع: تنوع بخشی یکی از اصول مهم سرمایه گذاری می باشد . اگر یک شرکت ارزش خود را از دست بدهد و شما تمام پول خود را در آن سرمایه‌گذاری کرده باشید، شما ثروت خود را از دست خواهید داد. اما اگر یک شرکت از سبد شرکت‌هایی که شما سهام آن‌ها را دارید ارزش خود را از دست بدهد، کاهش سرمایه شما می‌تواند از طریق رشد در ارزش سهام سایر شرکت‌های موجود در سبد جبران شود. صندوق‌های سرمایه‌گذاری وظیفه رصد بازار و انتخاب مناسب‌ترین سبد را دارند و به دلیل حجم بالای سرمایه‌ی تحت مدیریت‌شان محدودیتی در انتخاب تعداد سهام و سایر ابزارها ندارند.

 با توجه به میزان ریسک‌پذیری و خطر پذیری سرمایه‌گذاران، صندوق‌های مختلف و با عملکرد های  متنوع به منظور پاسخ‌گویی به نیازهای متفاوت افراد وجود دارند .
 

صندوق سرمایه ها سرمایه گذاری

 

صندوق های قابل معامله در بورس همان‌هایی هستند که در اصطلاح به صندوق های ETF معروفند. اگر خیلی هم اهل بورس نباشید احتمالاً حداقل یک بار اسامی «دارایکم» یا «دارادوم» به گوشتان خورده است. صندوق سرمایه گذاری دارا یکم متشکل از سهام بانک‌های صادرات، ملت، تجارت، بیمه اتکایی و بیمه البرز است که به‌صورت واحد یک صندوق در بورس معامله می‌شوند. دارادوم یا همان صندوق پالایشی یکم هم شامل سهام ۴ شرکت از جمله پالایش نفت تهران، پالایش نفت اصفهان، پالایش نفت تبریز و پالایش نفت بندرعباس است. البته صندوق های بورسی فقط به این دو نمونه خلاصه نمی‌شوند. تعداد زیادی صندوق در بورس وجود دارد که واحدهای آن را می‌توانید دقیقاً مثل یک نماد بورسی خرید و فروش کنید.‌ در مقابل نوع دیگری از صندوق ها وجود دارد که به صندوق های سرمایه گذاری خارج از بورس معروفند. تفاوت در این است که برای خرید و فروش این نوع از صندوق ها باید به سایتشان مراجعه کنید. درحال‌حاضر در ایران 55 صندوق قابل معامله در بورس و 179 صندوق خارج بورسی فعالیت دارند.

صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت

این نوع صندوق ‌ها بین ۷۰% تا ۹۰% از دارایی‌های خود را در گواهی سپرده بانکی  ،اوراق مشارکت، سپرده بانکی، و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری می‌کنند. باقی‌مانده دارایی‌های صندوق نیز به اختیار و تصمیم مدیر صندوق (تا سقف ۱۰%) در بورس سرمایه گذاری می‌شود. اگر بدنبال  ریسک نیستید بهترین صندوقی که می‌توانید برای سرمایه گذاری انتخاب کنید همین صندوق است. زیرا علاوه بر اینکه ریسک چندانی ندارد، سود تضمین‌شده‌ای را هم نصیبتان می‌کند. این سود هم براساس آنچه که در امیدنامه صندوق ذکر شده است، در دوره‌های زمانی معین (مثلاً ماهانه یا سه ماه) به حسابتان واریز می‌شود. البته توجه داشته باشید که اگر چنین صندوقی از نوع ETF باشد دیگر واریز سود در بازه زمانی مشخص وجود ندارد و شما در هر لحظه می‌دانید که صندوق چه میزان سود را نصیبتان کرده است. از مزایای این صندوق ها می‌توان به قابلیت نقدشوندگی بالای آنها اشاره کرد.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام

صندوق‌های سهام به صندوق‌هایی گفته می‌شوند که بر اساس شرایط درج شده در اساسنامه و امیدنامه خود حداقل ۷۰ درصد از دارایی‌های صندوق در بازار سهام و مابقی در دارایی‌ها با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌شود. در مقابل با صندوق‌های با درآمد ثابت ریسک این نوع صندوق ها زیاد می باشد ولی از طرفی احتمال کسب بازدهی بالاتر در این نوع صندوق ها نیز بالاتر است. این شیوه از سرمایه‌گذاری مناسب افرادی می باشد که تحمل ریسک پذیری دانرد و دید درازمدت به سرمایه‌گذاری خود داشته و درعین‌حال تخصص یا فرصت کافی برای سرمایه‌گذاری در بورس را ندارند.

صندوق های سرمایه گذاری مختلط

صندوق سرمایه گذاری مختلط را می توان حد وسطی از دو صندوق دیگر دانست، این صندوق باید نیمی از سرمایه های خود را در بازار سهام و نیمی دیگر را در بازار اوراق بدهی سرمایه گذاری کند، دربیشتر مواقع به صورت 40 و 60 در این بازارها سرمایه گذاری می کنند. به لحاظ ریسک و میزان بازدهی، صندوق سرمایه گذاری مختلط حد وسط دو صندوق دیگر است. به این معنی که ریسک آن از صندوق سرمایه گذاری در سهام کمتر است، چرا که هم درصد کمتری از دارایی خود را در بازار سهام سرمایه گذاری می کنند و هم اینکه در مواقعی که بازار سرمایه وضعیت مناسبی ندارد، بیشتر دارایی خود را به سمت اوراق بدهی خواهند برد، از سمتی این صندوق در هنگامی  که بازار سرمایه با رشد مناسبی روبرو است، می تواند سرمایه گذاری بیشتری در این بازار صورت دهد.
بنابراین درآمد و سود آن به طور میانگین از صندوق با درآمد ثابت بیشتر خواهد بود. سه صندوق فوق جزء مهم ترین صندوق های سرمایه گذاری در بورس به شمار می روند که در ایران انواعی از این سه صندوق فعال هستند.