همه چیز در مورد NAV

در بازار بورس به منظور انجام معاملات سودمند ، نیاز به شناخت کامل و کافی و کسب تجربه و مهارت‌های خاص داریم. در بازار سرمایه، تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی از مهم ترین عوامل می باشد. هر کدام از این تحلیل‌ها دارای مفاهیم مربوط به خود می‌باشند که به‌ضرورت از آنها استفاده می‌شود. هر شرکتی که در بورس به‌عنوان سهام، معامله می‌شود و همچنین صندوق‌های مالی، ارزش خالص دارایی دارد، به طور مخفف بنام NAV می‌شناسیم . داده‌های NAV در بورس به فعالان بازار کمک می‌کند تا بررسی بهتری نسبت به تحلیل بنیادی سهم‌ها داشته باشند. به دلیل در این مطلب آموزشی سعی داریم به بررسی این موضوع بپردازیم .

NAV مخفف چیست؟

NAV مخفف کلمه Net Asset Value به معنای ارزش خالص دارایی است، در واقع نشان‌دهنده کل ارزش خالص دارایی‌های صندوق سرمایه‌گذاری می‌باشد. این شاخص معیاری استانداردی برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری به کار برد و  می‌توان از آن به منظور انجام مقایسه صندوق‌های سرمایه‌گذاری از لحاظ عملکردی نیز استفاده کرد.
هر واحد تجاری یا محصول مالی که با مفاهیم حسابداری دارایی‌ها و بدهی‌ها مشغول هستند، می‌توانند NAV داشته باشند. در زمینه شرکت‌ها و واحدهای تجاری، اختلاف میان دارایی و بدهی به عنوان دارایی خالص یا ارزش خالص یا سرمایه شرکت شناخته می‌شود. اصطلاح nav در رابطه با ارزش‌گذاری و قیمت‌گذاری صندوق‌ها بیشتر شنیده شده است که با تقسیم اختلاف بین دارایی‌ها و بدهی‌ها بر تعداد سهام سرمایه‌گذاران حاصل می‌شود. ارزش خالص دارایی صندوق برای «واحد هر سهم» صندوق بیان می‌شود، زیرا استفاده از آن برای ارزیابی و معامله صندوق سهام را آسان‌تر می‌کند.
معمولا NAV به ارزش دفتری یک کسب‌وکار نزدیک یا برابر با آن است. شرکت‌هایی که احتمال می رود رشد بالایی داشته باشند، به طور سنتی بیشتر از آنچه NAV نشان می‌دهد ارزش دارند.
NAVاغلب به منظور پیدا کردن سرمایه‌گذاری‌های زیر قیمت یا بالاتر از قیمت نسبت به ارزش بازار مقایسه می‌شود. همچنین چندین نسبت مالی وجود دارد که از مضارب NAV یا ارزش شرکت برای تجزیه و تحلیل استفاده می‌کنند.

دارایی خالص یعنی چه؟

دارایی‌های خالص به ارزش خالص دارایی (NAV) اشاره می‌کند؛ در بازار سهام NAV معمولا برای تعیین ارزش سهام فردی صندوق سرمایه‌گذاری مشترک و صندوق‌های مبادله‌ای یا ETF بکار می رود اما در مالکیت‌های انحصاری حقوق صاحبان دارایی برابر با ارزش خالص دارایی‌هاست که درمورد شرکت‌ها به عنوان حقوق صاحبان سهام گزارش شده‌است و برای افراد محاسبه‌ی ارزش خالص نامیده می‌شود.
هر نهادی که دارایی و بدهی دارد، می‌تواند دارایی خالص را محاسبه کند.یکی از بهترین راه برای بیشتر شرکت ها می زیرا زمینه‌ی مهمی از سلامت کلی کسب‌وکارها را فراهم می‌کند.
هرچقدر دارایی‌های خالص بیش‌تر باشند، وضعیت مالی کسب‌وکار نیز بهتر است. با توجه به به نوع صنعت و نحوه‌ی استفاده از دارایی‌های خالص، ممکن است در زمینه‌های مختلف به آن اشاره شود،ولی  پس از در نظر گرفتن بدهی‌ها، ارزش پایه‌ی دارایی‌های یک واحد تجاری ذکر خواهد شد.

ارزش خالص دارایی یا NAV چیست؟

تمام افرادی که قصد ورود به بازار سرمایه را دارند به منظور افزایش دارایی خود در این مسیر گام برمی‌دارند. در این فرآیند گزینه ارزش خالص دارایی برای تمام سرمایه‌گذاران از عوامل خیلی مهم به شمار می‌آید. همان‌طور که می‌دانید بریا رسیدن به  یک سرمایه‌گذاری موفق در بازار سرمایه ، باید از ابزارهایی نظیر تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی استفاده کنید تا نسبت به نقطه مناسب برای خریدوفروش سهم و با استفاده از ارزش خالص دارایی اقدام کنید.برای آشنایی با دو رکن اساسی در بازار سرمایه می‌توان به صندوق‌های سرمایه‌گذاری و شرکت‌های سرمایه‌گذاری اشاره کرد که در ایران به بهترین شکل خدمات مالی و مدیریت آن را ارائه می‌دهند. دارایی این صندوق‌ها بیشتر اوراق بهادار و دارایی‌های مالی است.

NAV هر واحد صندوق سرمایه گذاری چیست؟

آشنایی با این مفهوم نسبتا ساده از اهمیت زیادی برخوردار است و می‌توان به عنوان یکی از ملاک‌های ارزیابی عملکرد صندوق‌ها در نظر گرفته شود. سرمایه‌گذاران و فعالان بازار سرمایه با خرید واحدهای سرمایه‌گذاری در دارایی‌های صندوق سهیم می‌شوند، به همین منظور نیاز است ارزش دارایی‌هایشان در صندوق را بدانند. مخصوصا اگر ارزش این دارایی‌ها با توجه به وضعیت بازار همواره در حال تغییر باشد؛ بخشی از دارایی‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری به سهام شرکت‌ها اختصاص یافته که با نوسان روزانه سهام، دستخوش تغییرات می شود.دارایی‌های صندوق به صورت روزانه ارزش­‌گذاری و به شکل ارزش خالص دارایی (NAV) محاسبه می‌شوند .به منظور اطلاع سرمایه‌گذاران از ارزش واقعی واحدهایی که خریداری کرده‌اند، ارزش خالص هر واحد صندوق در انتهای هر روز و بر اساس قیمت پایانی دارایی‌های آن محاسبه و از طریق سایت اختصاصی صندوق گزارش می‌شود.

فرمول محاسبه NAV هر واحد صندوق

بدهی‌های صندوق که شامل بدهی به کارگزاری‌ها بابت خرید سهام و بدهی به ارکان صندوق می‌شود را از دارایی‌های صندوق کم کنیم، کل خالص ارزش دارایی‌های صندوق به دست می‌آید که اگر حاصل را بر تعداد کل واحدهای صندوق (واحدهای سرمایه‌گذاری نزد سرمایه‌گذاران) تقسیم کنیم، ارزش خالص هر واحد یا NAV هر واحد صندوق به دست می‌آید.

همان‌طور که در تصویر مشاهدخ می کنید  در محاسبه NAV، باید حتما داده‌ها و اطلاعات شرکت مانند دارایی‌های کل، بدهی‌ها و کل سهام را بررسی کرد که نیاز به شناخت و دانش کافی از تحلیل بنیادی و تحلیل آماری صورت‌حساب‌های مالی شرکت‌ها دارد.

بطور مثال

اگر ارزش روز دارایی‌های یک صندوق 100 میلیارد تومان باشد و میزان بدهی‌های آن نیز 4 میلیارد تومان، ارزش خالص دارایی‌هایش 96 میلیارد تومان است. حال اگر صندوق دارای 800 هزار واحد باشد، ارزش خالص هر واحد صندوق 120 هزار تومان می‌شود.

NAV و صندوق های قابل معامله

ETFها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری محدود یا بسته مانند سهام در بورس معامله می‌شوند. سهام این صندوق ها با ارزش بازار معامله می‌شود که می‌تواند بالاتر ویا پایین‌تر از NAV باشد. همین مسئله این امکان را برای خریداران و معامله‌گران ETF فراهم می‌کند که بتوانند با برنامه ریزی به فرصت های خوب ETF دست یابند .

ETFها مشابه با صندوق‌های مشترک، روزانه NAV خود را نیز در پایان بازار به منظور گزارش‌دهی محاسبه می‌کنند. همچنین NAV روزانه چند بار در دقیقه را آنلاین محاسبه و منتشر می‌کنند.

NAV صدور واحد چیست؟

NAV صدور به هزینه‌ای گفته می‌شود که سرمایه‌گذاران و فعالان بازارسرمایه به منظور خرید واحدهای صندوق پرداخت می‌کنند. کارمزد معامله هم در این مبلغ محاسبه می‌شود که به همین دلیل، NAV صدور بیشتر از NAV هر واحد است. NAV صدور بر اساس ارزش خالص دارایی در روز بعد از ثبت درخواست خرید محاسبه می‌شود.

NAV ابطال واحد چیست؟

NAV ابطال به مبلغی گفته می‌شود که دارنده واحد صندوق در قبال فروش کسب می‌کند. با توجه به کسر شدن کارمزد معامله، قیمت NAV ابطال از NAV هر واحد کمتر خواهد بود. NAV ابطال بر اساس ارزش خالص دارایی در روز بعد از ثبت درخواست فروش محاسبه می‌شود.هرچند NAV معیاری برای ارزیابی کامل وضعیت یک صندوق سرمایه‌گذاری نیست و حتما موارد دیگری مانند بازده و ریسک صندوق نیز باید در نظر گرفته شوند و بعد از مقایسه آن‌ها با شاخص بورس و دیگر صندوق‌های مشابه، سرمایه‌گذاری انجام شود.

بررسی نکاتی در خصوص NAV هر سهم

شرکت‌های سرمایه گذاری بورسی در ایران معمولا از نوع سرمایه ثابت بوده و بر اساس چهارچوب‌ها و قوانین وضع شده در کشور این شرکت‌ها ملزم به محاسبه NAV نیستند.
برخی از شرکت‌های سرمایه گذاری در ایران علاوه بر خدمات مدیریت دارایی و امور سرمایه گذاری به مدیریت سایر شرکت‌ها تحت عنوان هلدینگ مشغول هستند. همین عامل باعث بروز پیچیدگی و ابهام در محاسبه NAV هر سهم خواهد شد.
برخی از شرکت‌های سرمایه گذاری علاوه بر فعالیت‌های مرتبط در فرآیند سرمایه گذاری مشغول به امور خدماتی و تولیدی هستند. در همین راستا محاسبه NAV هر سهم در این شرکت‌ها دشوار خواهد شد.با توجه به مطالب بالا می‌توان گفت در فرآیند محاسبه NAV هر سهم در بازار سرمایه، برخی مشکلات و نارسایی‌ها وجود دارد.

جمع‌بندی

در تحلیل بنیادی سهام در بازار بورس، اطلاعات آماری شرکت‌ها و میزان دارایی‌ها و ارزش آنها بسیار با اهمیت می باشد و تحلیلگران و فعالان بازارسرمایه با بررسی ترازنامه‌ها و صورت‌های مالی منتشر شده از سمت شرکت‌ها، این اطلاعات آماری را بررسی و تحلیل می‌کنند تا به ارزش واقعی سهام مورد نظر پی ببرند. در بین این داده‌ها، ارزش خالص دارایی NAV می‌تواند در تشخیص ارزش‌گذاری قیمت سهام مهم ترین نقش را داشته  باشد.
ضمناً این نکته قابل توجه می باشد که شناخت و دانش دقیق از مفاهیم بازار بورس و کسب مهارت در تحلیل‌های سهام نیاز به گذراندن دوره‌های آموزشی و افزایش آگاهی و تجربه دارد.