کنترل احساسات هنگام معامله

بین بازارهای سرمایه گذاری، بورس به دلیل شفافیت در قیمت، دسترسی بسیار آسان به خرید و فروش و نقدینگی بالای این بازار نسبت به سایر بازارها امکان رفتارهای هیجانی بیشتر است به عنوان مثال شاید کمتر کسی در جریان کاهش قیمت مسکن باسکه و ارز بلافاصله بعد از شنیدن اخباری مبنی برای کاهش یا افزایش به نیت خرید و فروش در یک صرافی یا املاکی منتظر خریدار با فروشنده بنشیند امامعامله گران به خصوص معامله گران تازه وارد و غیر حرفه ای بسیار مستعد رفتارهای هیجانی هستند اما برای جلوگیری از این رفتارها چکار میتوان کرد؟

1-تشکیل سبد سهام

با ساخت پورتفوی دارایی ها می توانید باعث کاهش پاسخ احساسی به بازار شوید. چون اگر پورتفوی شما به درستی چیده شده باشد خیال شما تا حدود زیادی راحت خواهد بود که اگر یکی از سهام یا دارایی های موجود در سبد سهام افت کرد، مابقی آنها مانع از افت شدید سرمایه خواهد شد و همین تنوع سازی باعث محافظت از دارایی شما خواهد شد.

۲-وجود یک استراتژی

تعیین دقیق و تدوین استراتژی برای سرمایه گذاری در بازار بورس حیاتی است. برای تعیین این استراتژی چند ابزار به کمک شما خواهند آمد.

الف) اهداف سرمایه گذاری : وقتی تکلیفتان از اهداف سرمایه گذاری مشخص باشد نسبت به آن هدف و متناسب با آن به افزایش یا کاهش قیمت ها به موقع پاسخ خواهید داد.

ب) بازه زمانی سرمایه گذاری مشخص کنید که برای چه مدتی پولتان را می خواهید در بورس نگه دارید. تعیین این زمان مانع واکنش های لحظه ای و آنی شما می شود.

ج) استراتژی اعمال تغییرات در پورتفوی نسبت به پرتفوی خود بر اساس عملکرد شرکت و تحلیل های بنیادی و تکنیکال انعطاف داشته باشید و بدون تعصب نسبت به تغییر پرتفوی اقدام کنید .

د) تعریف هدف قیمت و حد ضرر این نکته یعنی سیو به موقع سود و جلوگیری از از دست رفتن سرمایه اولیه نیز می تواند در تعیین استراتژی به شما کمک کند.

۳ -برای تازه کارها اول آموزش

شخصی که اولین روزها و حتی اولین ماه های آشنایی با بورس را می گذراند در صورتیکه بخواهد با سرمایه ای که جزء پس انداز او نبوده و با قرض یا فروختن دارایی چون ملک مسکونی با خودرو سواری از بازار سود به دست آورد، معمولا نمی تواند از تاثیر احساسات و هیجانات در معاملات و سرمایه گذاریش اجتناب کند. پس شاید برای این دسته از سرمایه گذاران آشنایی با واقعیت بازار سرمایه و فراگیری سازوکار و مفاهیم آن به ویژه مفاهيم ماليه رفتاری قبل از ورود هر مقدار پول اولویت اول باشد.

در ادامه باستناد آموزه های دانش مالی رفتاری به مرور برخی از مهم ترین خطاهای شناخته شده ای که افراد تازه وارد دچار آن می شوند، می پردازیم.

سوگیری تأییدی (confirmation bias): سرمایه گذاران تمایل دارند اطلاعاتی دریافت کنند که تصمیم آنها را تایید می کنند و اطلاعاتی که تصمیم آنها را زیر سوال می برد، نادیده می گیرند. حرکت گله ای (herd behavior) بدون تحلیل و بررسی، از الگویی که گروه بزرگتری از مردم آن را انتخاب کرده اند پیروی می کنند. به این عمل حرکت گله ای یا رفتار توده وار گفته می شود

زیان گریزی (Loss Aversion): افراد سهام سودآور خود را خیلی زود میفروشند و سهام زیان ده را برای مدت های طولانی در سبد خود نگه می دارند. در واقع افراد برای سهام زیان ده رفتار ریسکجویانه از خود بروز می دهند و ریسک نگهداری سهم را در مقابل پذیرش زیان کسب شده و فروش سهم ترجیح می دهند.

حسابداری ذهنی (Mental Accounting): سرمایه گذاران به جای بررسی سبد سرمایه گذاری خود به سود و زیان تک تک دارایی ها به صورت جداگانه توجه کرده و هر سرمایه گذاری را اصطلاحا در یک حساب ذهنی مجزا نگهداری می کنند.