زیان اقتصادی اختلال در اینستاگرام
مآخذ: دنیای اقتصاد تاریخ 1401/06/13
طبق آمارهایی که اخیرا «دکتر ابوالحسن فیروزآبادی»، دبیر شورای عالی فضای مجازی در یکی از مصاحبه‌‌‌‌های خود ارائه کرده، اکنون نزدیک به ۵/ ۲میلیون کاربر واحد صنفی مجازی در اینستاگرام فعالیت دارند که این تعداد بیش از واحدهای صنفی واقعی (غیرمجازی) است.
آمارهای مرکز آمار نیز از وابستگی درآمد حدود ۹میلیون ایرانی به این پلت‌فرم حکایت دارد و برآورد می‌شود که ارزش سالانه معاملات فروشگاه‌‌‌‌های آنلاین ایرانی فعال بر بستر اینستاگرام بیش از ۳۲هزار‌میلیارد تومان است.
کاهش ۳۵درصدی بازدید از فروشگاه‌‌‌‌ها
بررسی استارت‌آپ پادرو از تک‌‌‌‌تک ۱۰ فروشگاه برتر در تیرماه و مقایسه بازدید همان فروشگاه‌‌‌‌ها در مرداد، گویای افت ۳۵درصدی بازدید این فروشگاه‌‌‌‌هاست. این کاهش، به‌رغم افزایش فعالیت‌های بازاریابی این فروشگاه‌‌‌‌ها از ابتدای مرداد هم‌‌‌‌زمان با شروع اختلالات اینترنت بوده است.اینستاگرام؛ پراختلال‌‌‌‌ترین پلت‌فرم
اینستاگرام با اختلاف ۵۷درصدی نسبت به دیگر پلت‌فرم‌‌‌‌های دارای اختلال (مانند کلاب‌‌‌‌هاوس و گیت‌‌‌‌هاب) در صدر پراختلال‌‌‌‌ترین پلت‌فرم‌‌‌‌ها در ایران قرار گرفته است.وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در خصوص اختلال شبکه اجتماعی اینستاگرام در روزهای اخیر گفت: «در دولت سیزدهم هیچ سیاست جدیدی در مورد پلت‌فرم‌‌‌‌های پرکاربرد خارجی اتخاذ نشده است و هر اتفاقی که می‌‌‌‌افتد مربوط به تصمیمات گذشته است و باید بازنگری شود.»
عضویت بیش از نیمی از ایرانیان در شبکه‌‌‌‌های اجتماعی
بر اساس گزارش Datareportal که در زمستان ۱۴۰۰ منتشر شد، تعداد کاربران اینترنت در ایران۹۴/ ۷۱میلیون نفر است. این در حالی است که جمعیت ایران ۵۲/ ۸۵میلیون نفر است. طبق این گزارش، بیش از ۵۵درصد ایرانی‌‌‌‌ها در شبکه‌‌‌‌های اجتماعی عضویت دارند.در این میان، گزارش «ایسیپا» نیز نشان می‌دهد واتس‌‌‌‌اپ با حدود ۷۱درصد، اینستاگرام با حدود ۵۰درصد و تلگرام با حدود ۳۱درصد به ترتیب محبوب‌‌‌‌ترین پلت‌فرم‌‌‌‌های شبکه‌‌‌‌های اجتماعی نزد کاربران ایرانی به حساب می‌‌‌‌آیند.
یکی از نکات قابل‌‌‌‌توجه این گزارش، رشد حدود ۶۷درصدی استفاده از اینستاگرام توسط کاربران ایرانی در حدفاصل خرداد سال گذشته تا امسال است.
قطب تجارت اجتماعی ایران
بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، ۶۵درصد کاربران ایرانی از شبکه‌‌‌‌های مجازی و پیام‌‌‌‌رسان‌‌‌‌ها استفاده و ۲۰درصد آنها (معادل ۱۱میلیون نفر) از طریق شبکه‌‌‌‌های اجتماعی درآمدزایی می‌کنند.سهم اینستاگرام از پلت‌فرم‌‌‌‌های مجازی درآمدزا برای ایرانیان چیزی حدود ۸۳درصد است که به عبارتی باعث پیوند خوردن درآمد ۹میلیون ایرانی به این شبکه اجتماعی می‌شود.
در گزارشی که چندی پیش «تکراسا» از وضعیت تجارت اجتماعی اینستاگرام در ایران منتشر کرده بود، تعداد سفارش‌هایی که روزانه در این پلت‌فرم ثبت می‌‌‌‌شوند بین ۳۱۰هزار تا ۴۷۰هزار سفارش اعلام شد. این گزارش اندازه بازار خرید و فروش محصولات در اینستاگرام را چیزی بین ۱۸هزار تا ۳۲هزار‌میلیارد تومان برآورد کرد.
طبق این گزارش، «پوشاک» با ۱۱۳هزار فروشگاه، محبوب‌‌‌‌ترین کالای اینستاگرامی است و «خوردنی و آشامیدنی» با ۷۳هزار فروشگاه، «آرایشی، بهداشتی، سلامت» با ۴۲هزار فروشگاه، اکسسوری با ۳۸هزار فروشگاه و «کیف و کفش» با ۳۲هزار فروشگاه، در رده‌‌‌‌های اول تا پنجم محبوب‌‌‌‌ترین دسته‌‌‌‌‌‌‌‌های کالایی اینستاگرام قرار دارند.
بخش زیادی از این محبوبیت، ناشی از هزینه پایینی است که ایجاد یک کسب و کار در اینستاگرام دارد و باعث می‌شود فروشنده محصول یا خدمت، از نیاز به اجاره مغازه یا فروشگاه فیزیکی، متحمل شدن هزینه‌‌‌‌های استهلاک رها شود و با هزینه اولیه بسیار پایین، محصولات خود را در معرض دید‌میلیون‌‌‌‌ها مشتری بالقوه قرار دهد.
تمام این داده‌‌‌‌ها از این حکایت دارند که نمی‌توان از اهمیت پلت‌فرم‌‌‌‌های اجتماعی در تجارت اجتماعی و الکترونیک کشور صرف‌‌‌‌نظر کرد و ایجاد هر محدودیتی، جز دشوار کردن معیشت مردم و تحمیل زیان به کسب و کارهای موجود، نتیجه‌‌‌‌ای ندارد.