قدرت خریدار به فروشنده چیست ؟
خریداران و فروشندگان، همیشه دو طرف تمام معاملات در تاریخ بشر هستند. آنها با تصمیمات خود به قیمت محصول قابل معامله جهت می دهند. هرزمان غلبه خریداران را داشته باشیم، تقاضا برای آن محصول بالاتر رفته و قیمت ، روندی صعودی به خود خواهد گرفت. در مقابل، با غلبه فروشندگان، افزایش عرضه را خواهیم داشت که روند نزولی به قیمت خواهد داد.
تشخیص قدرت خریدار و فروشنده در بورس
تشخیص قدرت خریدار و فروشنده یکی از موارد مهم تابلو خوانی است که در تحلیل یک سهم بسیار کارآمد می باشد. این موضوع که بتوانیم قدرت واقعی خریدار و فروشنده را با یکدیگر بررسی کنیم در عین سادگی بسیار بااهمیت می باشد و یک ابزار کمکی برای تشخیص روند پیش روی سهم می باشد.
قدرت خرید در بورس
وجود خریداران قوی در سهم نشان از شروع رشد سهم در روزهای آینده را دارد، اما بسیاری از افرا در تشخیص این موضوع تجربه ندارند این سوال همواره در ذهن آن نمایان می شود که از کجا متوجه شویم یک سهم خریدار قوی دارد؟ به طور کلی خریداران و فروشندگان در بورس به دو دسته حقیقی و حقوقی تقسیم می شوند که تعداد و حجم معاملات خرید و فروش آن ها را می توان در سایت tsetmc.com مشاهده کرد و اطلاعات با ارزشی را از آن ها به دست آورد.
قدرت خرید در بورس به زبان ساده
به طور مثال فرد فروشنده در یک سهم ۱۰۰ سهم می فروشد و در طرف دیگر، سفارش های خرید معمولا بالای ۱۰۰۰ سهم است و این نشان از قدرت خریدارها در آن سهم است که به طور حدودی می توان گفت در این سهم قدرت خریدار ۱۰ برابر فروشنده است.همان طور که قبلا اشاره کریدم فعالان در بازار سرمایه، به دو شکل حقیقی و حقوقی فعالیت دارند. کدهای حقوقی به شرکت‌هایی گفته می شود که کد بورسی دریافت کرده‌اند؛ معمولا اهداف استراتژیک دارند و ممکن است سهام خریداری شده را مدت زمان زیادی نگهداری کنند. فرض کنید شرکتی، مواد خام اولیه خود را از شرکت ثانویه خریداری می‌کند.
اشخاص حقیقی در بازار سرمایه صرفا به دلیل منفعت بردن از اختلاف قیمت سهام خریداری می کنند . معمولاً به دنبال اهداف کلان نمی‌باشند چرا که اشخاص حقیقی منابع کمتری در اختیار دارند. بنابراین رفتار معامله‌گران حقیقی برای ما دارای اهمیت بیش‌تری می‌باشد چرا که هم‌جنس ما بوده و اهداف مشابه دارند.
محاسبه قدرت خریدار و فروشنده
قدرت خریدار
به منظور محاسبه قدرت خریدار باید تعداد سهام خریداری شده توسط هر کد حقیقی را بر تعداد معامله‌گران حقیقی تقسیم کرد. در واقع کسری خواهیم داشت که در صورت آن حجم خرید حقیقی‌ها قرار دارد و تعداد خریداران حقیقی نیز در مخرج کسر قرار می‌گیرد. عدد بدست آمده نشان‌دهنده میانگین خرید هر کد حقیقی است. در این‌جا این عدد را A می‌نامیم.
قدرت فروش
در این مورد نیز به همان شیوه قدرت خرید عمل می کنیم. یعنی باید میزان فروش حقیقی‌ها را تقسیم بر تعداد آنها کنیم. به این ترتیب می‌توانیم میانگین فروش هر کد حقیقی را به دست آوریم. عدد به دست آمده را در این‌جا با B مشخص می‌کنیم. حال اگر مقدار A از مقدار B بزرگ‌تر باشد، می‌توان نتیجه گرفت که خریدار در این سهم قدرتمند است. به همین دلیل این سهم برای سرمایه‌گذاری مطلوب است.
به منظور درک بهتر مفهوم قدرت خریدار و فروشنده مورد زیر را باهم بررسی می کنیم.
قدرت خریدار
فرض کنید که ۱۰ کد حقیقی ۹۵۰ هزار برگه سهم خریداری کرده‌اند. از طرف دیگر همین تعداد برگه سهام را ۹۵ کد حقیقی فروخته‌اند. میانگین قدرت خرید در این مثال برابر است با تقسیم این دو عدد که حاصل آن ۹۵ هزار خواهد بود. این عدد در مقایسه با قدرت فروشنده که برابر با ۱۰ هزار است، رقم بالایی می باشد.
در مثال بالا دیدیم که هر کد حقیقی به طور میانگین ۹۵ هزار برگه سهم خریداری کرده است. در این حالت قدرت بالای خریدار حقیقی مشخص می شود. همین امر ورود نقدینگی به سهام را نشان می‌دهد که اتفاق بسیار خوشایندی است. معمولا در چنین حالتی صف خرید ایجاد می شود. پس میزان تقاضا در سهم بالا می‌رود و در قیمت‌های بالاتر دیگر خبری از عرضه‌کننده‌ها نیست. چنین سهمی برای سرمایه‌گذاری مناسب می باشد.
قدرت فروشنده
در نظر داشته باشید که در برخی از سهم‌ها قدرت فروشنده بیشتر از قدرت خریدار می باشد. اگر ۸۰ هزار برگه سهم توسط ۱۰ کد حقیقی خریداری و توسط ۲ کد حقیقی فروخته شده باشد، این امر بیان‌گر قدرت فروش بالا است. به این صورت میانگین قدرت خریدار برابر با ۸ هزار و میانگین قدرت فروشنده برابر با ۴۰ هزار خواهد بود. مقایسه قدرت خریدار و فروشنده اختلاف فاحش میان این دو را به خوبی نشان خواهد داد. یعنی فروش حقیقی‌ها ۵ برابر بیشتر از خرید آنها بوده است.
چرا قدرت خریدار به فروشنده گاهی درست عمل نمی کند؟
گاهی برای فعالان بازارسرمایه این سوال بوجود می آید که چرا سهمی که قدرت خریدار مناسبی دارد ولی ممکن است روز بعد صف فروش و یا حتی منفی شود. برای پاسخ به این سوال باید چند نکته را مورد توجه قرار داد.
1- چک کردن حجم معاملات سهم : یکی از موضوعات اصلی و اساسی در بررسی قدرت خریدار به فروشنده حجم معاملات سهم می باشد. زمانی ما میتواتنیم به نسبت قدرت خریدار به فروشنده به عنوان یک فاکتور اتکا کنیم که حجم معاملات سهم بیشتر از حجم میانگین ماهانه باشد. به طور مثال ممکن است سهمی میانگین حجم معاملات ماهانه 2 میلیون برگ سهم باشد. در یک روز مشاهده میکنید که حجم معاملات سهم 300000تا و سهم نیز قدرت خریدار دارد و در محدوده های مثبت معامله می شود. حال ایا باید به این نسبت توجه کرد؟ پاسخ خیر است. چرا که این سهم 15 درصد حجم ماهانه خود معامله شده است و اعتبار لازم را ندارد.
نکات مهم در محاسبه قدرت خرید و فروش سهامداران در بورس
- از نسبت ها و فیلترهای قدرت خریدار و فروشنده در عرضه های اولیه نمی توان استفاده کرد.
- محاسبه قدرت خرید و فروش حقوقی ها زمانی کاربردی می باشد که حجم خرید یا فروش به وسیله آن ها حداقل بالای ۱۰ درصد باشد.
- با محاسبه قدرت خریدران حقیقی برای دو سهم می توان سیگنال خرید برای آن سهم گرفت که برای این کار به تجربه و مهارت بالا نیاز دارید.
- تشخیص قدرت خریدار یا فروشنده حقیقی و حقوقی در کنار تحلیل تکنیکال معنا پیدا خواهد کرد .
- نباید فقط یک روز را محاسبه و ملاک قرارداد، بلکه باید برای چند روز رفتار خریداران و فروشندگان سهم را نظارت کرده تا قادر به دریافت سیگنال درستی از آن باشیم.
- محاسبه قدرت خریدار و فروشنده در زمانی که قصد سرمایه گذاری کوتاه مدت و نوسان گیری داریم مفید است
جمع بندی
بازار بورس بازاری پرنوسان می باشد که اکثر افراد حقیقی که به این بازار وارد می‌شوند و هدفی جز کسب سود ندارند. اینکه افراد از یک روند مثبت سود بگیرند یا از روند منفی، بستگی به استراتژی و رفتار معاملاتی آنها دارد. اما پیش‌بینی صعودی یا نزولی بودن روند یک سهم برای هر دو دسته اهمیت بسیاز یادی خواهد داشت.میزان سرمایه و توان مالی و اقتصادی خریداران به منظور خرید سهام و سلطه داشتن به عرضه را قدرت خریداران می گویند و به میزان سرمایه و سهام فروشندگان که باعث می شود عرضه به تقاضا غلبه کند و قیمت سهام افت و کاهش یابد، قدرت فروشندگان گفته می شود که با مقایسه این نسبت ها افراد قادرند یک دیدی نسبت به قدرت خریدار و فروشنده حقیقی در یک سهم یا صنعت به دست آورند.
به صورت کلی ورود و خروج نقدینگی و به بیان دیگر قدرت خریدار و فروشنده یک سهم میتواند نشانه های مهمی در خصوص آن سهم باشد.